Nog geen tien jaar geleden werkten wereldwijd meer dan 3500 mensen voor Jan Klerken. Hij lag toen letterlijk wakker van de zorgen. Een record verlies van 75 miljoen euro in drie jaar leidde tot het keerpunt.

Met nog maar 150 mensen realiseert Scelta Mushrooms nu 80 miljoen omzet met champignonproducten in de meest brede zin van het woord: van snacks tot poeders en van diepgevroren tot conserven. In bijna elke keuken is een van zijn producten via Nestle. Heinz, Knorr en Unilever aanwezig. Daarnaast is Scelta ook hofleverancier voor McDonald’s en PizzaHut. Klerken is met zijn onderneming ook een van de 300 kandidaten voor de jaarlijkse MKB Innovatie Top 100, die op maandag 4 juni bekend wordt gemaakt op de Floriade. Nota bene de voortuin van de familie Klerken.

Op uitnodiging van mijn vriend en Europarlementariër Toine Manders was ik onlangs te gast om het verhaal van het witte wonder (de champignon) aan te horen.

Leermomenten
Ik vraag hem uiteraard naar zijn belangrijkste leermomenten:
,,Synergie staat voor mij synoniem voor ellende. Banken en dure adviesorganisaties hebben mij opgejaagd tot overnames. In 2002 ben ik naar Australië gegaan met mijn zoon om mij te bezinnen. Ik heb mij toen een aantal regels opgelegd waar ik mij aan houd. Ik ben anders gaan durven denken. Groei is nu geen doel meer en ik wil geen perfectionist meer zijn. Sinds dien is elke dag weer een feest voor mij.
,,Ik geloof niet in verticale, maar in horizontale integratie. De meesten die werkzaam in de champignons vinden ons maar rare mensen, want wij denken niet meer in blauwe bakjes. Mijn vader was ooit de grootste producent van champignons in blik. Ik werk met extracten van champignons in biologisch afbreekbare zakken.
,,Mijn credo is daarbij van niche naar bulk door ownership te creëren. Ik wil geen fabrieken meer hebben, maar wil wel mede aandeelhouder blijven. Ik richt mij volledig op de research en sales. De logistieke dienstverlening houden we buiten de deur. Ik kan toch geen 1000 verjaardagen van personeel onthouden.’’

Samenwerken
Ook over zijn kritische succesfactoren is Jan Klerken helder. Het woord SAMENWERKEN schrijft hij met hoofdletters. Maar juist in zijn sector is dat weinig aan de orde. Samenwerken doet hij met telers en kwekers (soms), maar permanent met kennisinstellingen en organisaties uit sectoren. ,,Door te luisteren naar de klant, en bij voorkeur kinderen, en samen te werken met andere organisaties hebben we al 38 smaken ontwikkeld. Van bitterballen en champignon broccoli tot halal producten.

,,Alle stoffen in champignons hebben we onderzocht. We kunnen nu drie generaties vooruit aan de hand van het biometrisch paspoort dat we hebben laten maken voor onze producten.
De kracht is daarbij dat duurzaamheid en gezondheid onze belangrijkste uitgangspunten van denken en werken zijn geworden. Van een reststroom als champignonsteeltje dat vroeger als afval werd gezien, maken we nu zelfs een medicijn voor de Japanse markt.

Kids University for cooking
,,Op de Floriade introduceren we de Kids University for Cooking. We laten daar kinderen zelf voeding ontwikkelen. Ik voorzie nu al dat Kokkerelli straks een bekendere merknaam zal zijn dan Scelta Mushrooms.’’