Grownups groeien en bloeien bij Sugu Club

imagesAfgelopen jaar fragmentarisch contact gehad met bedrijvenverzamelaar Guus Balkema. Met zijn SuGu Club voor Startups en Grownups schept hij nieuwe waarden (en producten) voor de maakindustrie.

Startups zijn mede door ambassadrice en voormalig EU commissaris Neli Kroes erg populair, maar grownups vind ik zelf een onderschat fenomeen. In een oude energiefabriek in het havengebied van Rotterdam West heeft de SuGu Club 5000m2 ruimte gekregen om met middelgrote bedrijven (5-15 fte) in combinatie met kennis van multinationals de nieuwe toekomst vorm te geven.

On demand manufactory
Dat gebeurt op basis van biobased plastic, circulaire design en on demand manufactory. De eerste medewerker in de vorm van een robot is al in dienst genomen. Uiteindelijk moeten hier de bouwstenen voor 3 printing handen en voeten krijgen. Een top design tafel met een verkoopprijs van 150.000 euro is al verkocht door Sotires de Wit van S.T.R.S.. Maar ook de oplaadbatterij voor mobiele telefoons in horecagelegenheden is al klaar voor de eerste testen in Parijs en Rotterdam. En stiekem droomt Guus al van een voedselproductielijn waar nauwelijks water voor nodig is.

Relevant netwerk
Met zijn bedrijf 010Works helpt Guus de deelnemers aan de SuGu Club aan een relevant netwerk, een inspirerende werkomgeving, maar coacht en begeleidt hij ze ook. Ondernemers krijgen zo in korte tijd inzicht in de kansen in de markt en welke mogelijkheden er zijn voor financiering van de ambities.

Om zijn eigen groei en ambities blijvend waar te maken zoekt Guus naar nieuwe partners (Design!) en financiers. Een tweede helpende hand in de vorm van een extra robot staat daarbij hoog op het verlanglijstje zodat de volgende innovatie (laserlampen als opvolger van led) kan worden uitgerold vanuit de voormalige energiefabriek.

Bijgaand een gesprekje met Guus in de Energiefabriek:

“Corporate venture wordt nieuwe trend”

Unknown‘Groot is het nieuwe klein’ is een van de trends op het gebied van innovatie. Corporate organisaties met een eigen Research & Development afdeling zie je steeds minder. Grote bedrijven raken vaak verstrikt in eigen regels en procedures om snel en goed te kunnen vernieuwen.

Een goed alternatief is het fenomeen van corporate venturing, een strategische alliantie tussen een groot en klein bedrijf. Volgend jaar mag Marcus Fernhout als kwartiermaker de eerste buitenlandse vestiging van het Amerikaans Cambridge Innovation Center (CIC) openen in Rotterdam.

Internationaal netwerk
In het Groot Handelsgebouw wordt een nieuw internationaal netwerk van startups, investeerders en corporates ingericht. In het Venture Café worden niet alleen netwerkprogramma’s gelanceerd, maar ook gerichte initiatieven genomen op het gebied van corporate venturing, angel investments en venture capital.

De deuren van CIC zijn nog niet geopend, maar de eerste groep jonge en grote ondernemers heeft zich nu al gevestigd. ,,De komst van CIC en Venture Café Rotterdam is een geweldige kans voor de innovatie van onze stad en haven’’, zo verklaarde wethouder Maarten Struijvenberg van Rotterdam. ,,Dit geeft een flinke impuls aan onze economische ontwikkeling en werkgelegenheid van Rotterdam. Ik ben blij te zien dat Deloitte de kansen van CIC en Venture Café verzilvert met deze partnershipagreement. Deze multinationals hebben we nodig om Rotterdam klaar te maken voor de nieuwe economie, ik reken dat meer van dit kaliber organisaties het goede voorbeeld zullen volgen.”

Marcus-Fernhout-e1413188723923-2226867_200x200Marcus Fernhout (37), die als minister van Samen doen het Innovatiekabinet van de KvK ondersteunt, is de geknipte persoon om CIC ook in Nederland op de kaart te zetten. In 2008 vervulde hij nog een marketingfunctie, maar op de stoel bij de kapper raakte hij door een andere klant enthousiast over vastgoedbeheer. Vijf jaar later beheerde hij negen (vrijstaande) gebouwen in drie steden met 650 huurders, veelal startups.

Zijn jongensdroom kreeg een vervolg door zijn nieuwe rol als kwartiermaker voor CIC. Hij krijgt nu de mogelijkheden en middelen van CIC en de gemeente Rotterdam om de komende jaren 13000m2 in te richten voor ruim 500 startups en 1700 talenten. ,,In de wekelijkse Venture cafés op donderdag wakkeren we ideeën aan, brengen talent bij elkaar en zorgen indien nodig voor de financiele ondersteuning. Met partijen als Deloitte, KPN, het havenbedrijf en Eneco kunnen we ook voor slag en daadkracht zorgen.’’

InvoiceSharing
Door R en D buitenhuis te organiseren, vaak in combinatie met talentvolle startups, kunnen corporate organisaties hier sneller en beter innovaties in de markt zetten. De eerste succesvolle bedrijven hebben nu al het levenslicht gezien, zoals InvoiceSharing. ,,Mijn droom is dat de nieuwe Google hier wordt geboren’’, aldus Fernhout, die alle mogelijke faciliteiten kan aanbieden in het Groot Handelsgebouw dat tegen het Centraal Station van Rotterdam is vastgeplakt.

Afgelopen week verzorgde Youri van Geest van de Singularity University een lezing in het business theater voor 360 gasten. Dagelijks zullen straks lezingen, debatten, maar ook pitches voor investeerders worden gehouden.

In onderstaand filmpje licht Marcus een en ander nader toe.

Marieke van Dijk ontwerpt nieuwe wereld

Op mijn Linkedinpagina heb ik onlangs dit blog gepubliceerd:

AAEAAQAAAAAAAAbpAAAAJDAzNDQwZmQ2LTljM2EtNDEzOC04MmYwLWJkNDU5NzNkNzljNgMinister van de menselijke maat Marieke van Dijk (41) in het Innovatiekabinet van de KvK zie je niet, maar ervaar je wel als overweldigend. Als design thinker verstaat zij de kunst uit de spotlights te blijven. Ze is echter altijd actief in het brandpunt van de actualiteit.

Door haar ‘egoloze karakter’ zoals ze zelf bekent, durft ze elke maatschappelijke uitdaging op te pakken onder het motto “ik zoek geen opdrachtgevers, maar partners”.

Bij voorkeur voert ze zoveel mogelijk projecten tegelijk uit. Dat maakt haar ook soms chaotisch en vermoeiend, zeker in combinatie met haar leven als ¼ moeder. Vorige week maakte ze een halve dag tijd vrij om mij in te wijden in haar leven en filosofie en een expeditie aan te bieden op de Dutch Design Week in Eindhoven. Een videoblog/reportage dus.

Design Thinkers Group
Marieke studeerde aan de Design Academie in Eindhoven en werkt onder de label van Design Thinkers Group die in 14 landen actief is. Een organisatie waarin iedereen werkt voor eigen rekening en risico, maar kennis, methoden en netwerken deelt. En uiteraard samen opererend bij opdrachten. De 60 aangesloten professionals hebben daarnaast een gezamenlijke werkplek aan de Herengracht in Amsterdam.

Bokkenoverschot
Bij een eerdere kennismaking van het Innovatiekabinet vertelde Marieke dat ze zich dit jaar heeft bezig gehouden met het bokkenoverschot in Nederland. Onze geitenstal is vermaard, maar de 60.000 bokjes die jaarlijks worden gebaard, zorgen voor overlast. Ze leveren niets op en elk afgevoerd bokje kost een boer 6 euro. Op het ministerie van Economische Zaken (landbouw) breken ze het hoofd over dit dilemma.

Dat is typisch een uitdaging die Marieke graag oppakt. Ze doet suggesties voor typisch BBQ mannenvlees, schakelt Sjonnie de Boer, de ultieme smaakmeester van Nederland, in om bokkenvlees te verwerken in worstjes, maar waait al weer snel naar een andere uitdaging wanneer de waan van de dag regeert op het ministerie.

Democratic Challenge
Op dit moment geniet Marieke nog even na van de 99 experimenten die de Democratic Challenge presenteerde aan minister Plasterk (Binnenlandse Zaken). Essentie is dat het volk regeert bij democratie, maar dat de politiek in de praktijk te ver verwijderd is van de samenleving. Tegelijkertijd heeft de overheid minder slag- en daadkracht en is meer afhankelijk geworden van de zelfredzaamheid van de burgers. In dat spanningsveld werd deze challenge georganiseerd.

De burgerbegroting (Geffen, Breda) is een mooi voorbeeld hoe burgers zelf de verantwoordelijkheid durven te nemen om te praten over investeringen en bezuinigingen in de buurt.

Ambtenaren moeten weer taal burgers leren spreken
,,Maar nog veel belangrijker is dat ambtenaren weer leren de taal van burgers te spreken. Dat is men echt verleerd en leidt tot grote verwarring met de huidige beleidsnotities’’, zo signaleert Marieke. ,,En een andere opvallende conclusie is dat de burgers niet expliciet vragen om meer regelruimte of geld maar vooral behoefte hebben aan meer expertise en mogelijkheden om kennis en ervaringen te delen.’’

In Eindhoven dompelde Marieke zich onder in de activiteiten van de Dutch Design Week. Ze verzorgde in een kas de werksessie ‘Boer zoekt Designer’, maar zette zich ook om groen onderwijs te promoten. ,,Op dat vlak staan grote bezuinigen op stapel, maar we hebben als Nederland ook de potentie de groenste stad van de wereld te zijn. De komende jaren wachten ons grote innovaties op het snijvlak van technologie en natuur, maar vaak is de mens nog de grootst remmende factor voor vernieuwingen.’’

De week sloot Marieke af met een co-design over sport. Ontwerpteams bogen zich daarbij over de volgende vier uitdagingen:
– ‘Sport is nog steeds vooral de elite’
– ‘Sport vermindert eenzaamheid en meer’
– ‘Nederland is nog allesbehalve een sportland’
– ‘Sport verbroedert en verloedert’

In de tussentijd verheugt Marieke zich al op het weekend met het Innovatiekabinet om te broeden op nieuwe plannen, zoals het creeren van nieuwe landen voor vluchtelingen, maar ook haar nieuwe droomproject Baboen. Samen met uitzendorganisatie Randstad, de Economic Board en stad Amsterdam wil ze jongeren skills bezorgen om ondernemer te worden in de vorm van betaalde experimenten.

Vak van de Toekomst
En of dat nog niet genoeg is zou ze ook graag het onderwijs willen vormen. ,,Want we hebben meer aan een vak als Toekomst dan Geschiedenis. We moeten werken aan morgen. De geschiedenis ligt achter ons en is altijd nog op te zoeken met hulp van internet.’’

Never a dull moment met Marieke van Dijk dus.

Bijgaand een verkorte expeditie tijdens de Dutch Design Week:

Innoveren met kunst (handel)

Via LinkedIn heb ik dit blog gepubliceerd over een vorm van diensteninnovatie in de kunstsector:

Expositie-Richard-Smeets-in-Museum-Jan-van-der-TogtRichard Smeets heb ik per toeval ontmoet via mijn NEC-vriend Paul van Schaijik. Ik vind zijn werk niet alleen erg mooi, maar raakte vooral onder de indruk hoe hij overleeft in een sector die nog steeds de naweeën ervaart van de economische crisis in 2008.

Vanaf 1985 groeide de bomen nog tot in de hemel bij Richard, die een popup galerie op het Hertogplein in Nijmegen bestiert. In zijn glorietijd hingen zijn doeken tussen de Cobra’s en Picasso’s bij Herman Krikhaar in Amsterdam en was al zijn werk na twee dagen al verkocht. Dat gebeurde ook bij zijn exposities op Broadway, Parijs en in andere steden. Zelfs de familie Rothschild behoorde tot zijn klanten.

Nog altijd maakt Richard gemiddeld vijftien prachtige werken per jaar, maar het aantal klanten is veel kleiner geworden. Kunst verkopen is tegenwoordig ook al een kunst geworden. ,,De traditionele galeriehouders sterven langzaam uit. Dat betekent voor de kunstenaars dat ze zich anders moeten presenteren’’, aldus Richard.

richard_smeetsRichard schuwt daarbij geen risico’s. Transportondernemer Welsi uit Venlo verleidde hij tien wagens te laten bedrukken van schilderijen op ware grootte van Richard als ‘Art on the Road’. ,,Het leverde mij weinig op, behalve een half uur zendtijd op BBC Radio. In de media werd ik nota bene afgeschilderd als een handige commerciële jongen.’’

Daarna ontfermde een Libanese miljardair zich over Richard. Samen met 11 andere vermogende zakenmensen richtte hij een NV op waarbij elke aandeelhouder bereid was jaarlijks 10.000 euro te investeren in nieuwe werken gedurende minimaal drie jaar. De provisie werd uitgekeerd in de vorm van een percentage van de winst.

Ook maakte Richard Smeets themareeksen, waaronder een serie over partituur. Waarbij een blaasensemble bladmuziek maakte op basis van de kleuren in het kunstwerk. Zijn laatste diensteninnovatie in de kunst sector was de samenwerking met Paul van Schaijik. Na de verkoop van zijn winkelwarenhuis voor elektronica bleef hij met een leeg pand achter in Nijmegen. Vanaf de zomer hoeft Richard geen huur te betalen voor deze a-locatie in het centrum van de stad maar staat hij een provisie van zijn omzet af als compensatie.

Alleen al de inrichting van de 450m2 winkelruimte is een kunstproject op zich geworden. ,,Ik heb alleen geinvesteerd in 8 dozen schroeven en heb 800 pallets ontspijkerd en de planken benut voor het maken van etalages, tafels, bar en zelfs een eigen atelier. De mooiste vorm van een cradle to cradle galery’’, glundert Richard Smeets.

In een volgende blog beschrijf ik graag over Arts meets Science want Richard Smeets is altijd graag bereid te investeren in vernieuwingen en cross overs om zijn werk onder de aandacht te kunnen brengen.

Als een voorproefje, bijgaand vraaggesprek van Richard Smeets met dr dr Johan Hoorn.

Einstein en zakkenrollen in Eindhoven

imagesEen van de historische uitspraken van Albert Einstein is: ,,We kunnen een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt.’’

Van een econoom kun je dus niet verwachten dat hij een economische crisis gaat oplossen. Maar dat geldt eigenlijk voor vele terreinen en uitdagingen in de samenleving. Echte baanbrekende innovaties komen meestal uit onverwachte hoek.
Ik moest aan dit citaat denken toen Nils Roemen van de Waarmakerij mij vertelde dat hij was uitgedaagd na te denken over het probleem van zakkenrollers in het uitgaansleven van Eindhoven.

De afdeling Veiligheid van deze stad had geen behoefte aan weer een nieuw onderzoek of beleidsnotitie, maar wilde graag kant en klare suggesties die toepasbaar zijn. Met zijn Waarmakerij pakte Nils de handschoen op.

20150925_164546Nils zie ik als een exponent van de lichting energiegevers voor de toekomst. Hij verstaat als geen ander de kunst van geven en gunnen. Als mede-initiatiefnemer/ bedenker van Durf te vragen #dtv heeft hij al vele tienduizenden burgers en organisaties geholpen prangende en minder prangende vragen op te lossen.

Hij is opgeleid als dramatherapeut maar heeft die kennis nooit toegepast omdat hij het ,,fucking gaaf” vindt dromen van anderen te laten uitkomen. Met een “zwerm bondgenoten” van wie de meesten elkaar nog nooit gezien hebben, toverde Nils en zijn gelegenheidscreatieteam tal van concepten. Dat gebeurde in de inspirerende omgeving van Seats2meet in Eindhoven. Ik spotte onder andere een sociaal werker, tv acteur, documentairemaker, meubelmaker en een 3d printer van een elektrische motorfiets.

In amper zes uur produceerden zij 3 tot 5 concepten, vaak ook nog in prototypefase. Was een fascinerend proces en resultaat. En het gebeurde tot dikke tevredenheid van de gemeente die de komende maanden al aan de slag gaat met de initiatieven die Nils en zijn mannen en vrouwen ontwikkelden onder de vlag van Pick the pocket.

Grote pluim ook voor deze afdeling Veiligheid die out of the box durfde te denken en te handelen om de strijd tegen zakkenrollers aan te gaan. De komende maanden lenen tal van evenementen zich al voor een proef. De bedenkers mogen dan zelf hun ideeën verder uitvoeren.

20150925_160624Ter voorbereiding werd de diefstal van een mobiel als vertrekpunt genomen. Daarnaast nuanceerde de gemeente het beeld dat het uitgaanscentrum wordt ‘geterroriseerd’ door zakkenrollers. Landelijk gezien staat Eindhoven in de top 5, maar de kans dat je hiermee te maken krijgt in 0,05%.

Een groep werkte daarom een campagne voor bewustwording uit met behulp van een mobiele tekstwagen: “Vanavond is de kans op zakkenrollen 0,05%. En op rollebollen 44,8%”. Ook een nieuwe variant op het spel ‘Weerwolven’ speelt hierop in. Op evenementen krijgen de bezoekers de mogelijkheid de zogenoemde Mystery X op te sporen. Met als doel extra waakzaam te zijn.

In de stad van de techniek en design werden ook enkele high tech /design oplossingen aangedragen:
– Met een Rfid sticker op je shirt die met blue tooth in verbinding staat met je mobiel krijg je een signaal wanneer je mobiel verder dan drie meter van je is verwijderd. Het mobiel gaat vervolgens ook luid en duidelijk af. De pakkans van de zakkenroller neemt daarmee erg toe.
– Een bierglas wordt voorzien van een uitsparing. Het glas kan alleen rechtop blijven staan op…. Een mobiel. Een Italiaanse horeca-uitbater werkt daarmee omdat hij zich ergerde dat zijn gasten te weinig tijd overhebben voor een goed gesprek en permanent in de weer zijn met hun mobiel. Bijkomend voordeel de dure smartphone wordt niet snel kwijtgeraakt noch gestolen.
– En met behulp van een 3D printer werd zelfs als een prototype gemaakt van het interactieve bierviltje. Met een wireless of Bluetooth verbinding heb je je mobiel niet meer zelf nodig wanneer je uitgaat. Met deze gadget kun je nog wel Whatsappen (veel handiger in een rumoerige omgeving), maar ook een biertje bestellen (commercieel aantrekkelijk voor de horeca).

Eindhoven telt genoeg talenten om de concepten met de bedenkers verder uit te werken, zo vermoed ik. En een launching customer is snel gevonden!

Johan Hoorn: leeft zich creatief uit; ook met een robot

Vandaag via LinkedIn weer een nieuw blog gepost over Dr dr Johan Hoorn, robotisering in de zorg, maar ook in de cultuursector:

Dr dr Johan Hoorn is al eens eerder een te gekke wetenschapper genoemd. Niet alleen omdat hij twee keer is gepromoveerd (literatuurwetenschap en informatica), maar vooral omdat hij innoveert waar anderen afhaken.

Johan Hoorn is werkzaam aan de Vrije Universiteit als hoofdonderzoeker en projectleider van SELEMCA dat is doorgestart in het Social Robotics Pop-up Lab, gevestigd bij A Lab over het IJ. Hij zou ooit naar de kunstacademie gaan, maar is via literatuurwetenschap, psychofysiologie, informatica en wetenschapscommunicatie toch een ondernemende wetenschapper geworden.

Interesse van Google

Naast zijn werk voor de VU Amsterdam heeft hij een ZZP vrijplaats, het Mignon Lab, voor innovaties waar niemand in gelooft. Zo doet hij nu met een geluidstechnicus in Silicon Valley onderzoek naar een Ambisonics systeem om te zien op welke wijze omgevingsgeluid stimulerend of remmend werkt op creativiteit. Nota bene Google heeft al interesse in deze ontwikkelde techniek.

Zelf is Johan bezig de opstelling in te zetten om zijn (Engelstalige) gedichten meerstemmig en vanuit verschillende richtingen te laten horen, ondersteund door geluidslandschappen. Eerder dit jaar maakte Johan een acterende robot voor het stuk Te Laat, dat draaide op het jaarlijkse theaterfestival de Parade.

Johan Hoorn helpt daarnaast grote concerns, die verstrikt zijn geraakt in eigen procedures en patronen en daardoor moeite hebben met vernieuwen. Hij doet dat via zijn VOF Open the Oyster

Minister van Slim en Creatief

Johan is onlangs benoemd tot minister van Slim en Creatief in het Innovatiekabinet van de Kamer van Koophandel. Onderwerpen als Internet of things, big data en robotisering maakt hij zichtbaar, concreet en toepasbaar. Speciale aandacht trok daarbij de zorgrobot Alice.

Alice is bedoeld voor de begeleiding van eenzame en dementerende ouderen. Ze biedt niet alleen gezelschap, maar kan ook ingezet worden voor praktische hulp – zoals fysiotherapie -, ze toont emoties en kan zelfs morele keuzes maken. Alice zit in een rolstoel en is hulpbehoevend. Terwijl Alice geholpen wordt, doet ze ondertussen haar werk. Ze spreekt mensen aan, helpt iemand niet te verdwalen met behulp van haar GPS en maakt de rollator overbodig. Alice doorbreekt de stigmatisering van de ziekte en voorkomt een gevoel van betutteling.

Fascinerend bij deze innovatie is waar de weerstand vandaan komt. Niet zozeer van de ouderen, maar van de zorgverleners (zowel verpleging als familie). Zij zeggen dat ouderen menselijk contact verlangen. De hulpbehoevenden zeggen daar echter niet altijd de voorkeur aan te geven. Ze vinden het bijvoorbeeld vervelend dat ze dagelijks door anderen worden gewassen. Een robot lijkt hen daarom misschien wel een beter alternatief. In deze prachtige trailer is goed te zien hoe de interactie verloopt.

Bijzonder om te zien is ook hoe Johan Hoorn ICT inbedt in zijn werkzaamheden. Hij werkt altijd vanuit de filosofie dat het sociale systeem van gebruiker en belanghebbenden leidend is. Dat gaat zo ver dat hij eerst (waar mogelijk zonder ICT-inmenging) een proof of concept bouwt, waarin zoveel mogelijk partijen zich kunnen herkennen en vinden. Daarna wordt de ICT rondom het project pas gebouwd, getest en vervolmaakt.

Innovatiekabinet: bron van inspiratie

CM2oZ0_WsAARE8B.jpg-largeDe oprichting van het Innovatiekabinet heeft een tsunami aan inzichten en inspiratie gegeven. Het kabinet, een initiatief van de Kamer van Koophandel, bestaat uit wetenschappers, ondernemers en opiniemakers die zich bezighouden met thema’s die nu en de komende jaren spelen in het bedrijfsleven en de samenleving.

Professioneel dromer als premier
Het kabinet staat onder leiding van premier en ‘professionele dromer’ Ruud Koornstra die zijn taken als directeur van Tendris heeft neergelegd om ondernemende activist te worden. In het verleden was hij ook betrokken bij het Kabinet van Vernieuwing dat innovatieve MKB-ondernemers inspireerde, maar ook een succesvolle lobby voerde bij het kabinet voor het stimuleren van elektrisch vervoer.

Koornstra wil letterlijk het licht anders laten schijnen op bedreigingen als oorlog, te kort aan voedsel en energie. Hij gelooft in een vlinderrevolutie waarbij geen wereldoorlogen meer gevoerd hoeven te worden over energiebronnen en voeding.
Hij wordt daarin ondersteund door professor Wim de Ridder als minister van welvaart.

We werken straks nog maar drie dagen per week
Volgens deze futuroloog (en econoom!) zijn we straks allemaal energieleverancier. Hij is alleen bevreesd dat de technologische vooruitgang zo snel gaat dat ons economisch model wordt bedreigd. De Ridder pleit daarom hartstochtelijk voor dat de Nederlandse pensioenfondsen investeren in eigen land, nu de marktrente zo laag is dat ons pensioen wordt bedreigd. En door alle technologische ontwikkelingen is er straks nog maar werk voor 2 a 3 dagen per week. Werk aan de winkel dus om de vrije tijd te besteden aan de deeleconomie!

Met 800 miljard aan middelen zouden pensioenfondsen de infrastructuur kunnen beheren en exploiteren. De opbrengst van rekeningrijden is daarna toereikend voor een degelijk pensioen, zo betoogde De Ridder bij de oprichtingsbijeenkomst in de Tolhuistuin in Amsterdam.

Power to the people is het motto van De Ridder, maar ook van Mary van Vucht, minister van “het kan ook anders”. Zij laat met het Stadsdorp Zuid in Amsterdam zien dat burgers actief, gezond en veilig oud kunnen worden op basis van nabuurschap. Zij is er ook trots op dat ze 75 oudere digibeten heeft geleerd om te gaan met een tablet zodat ze aansluiting kunnen blijven houden met de hedendaagse informatie. De Stadsdorpen bereiden zich al als een olievlek uit over Amsterdam.

Robot als maatje voor ouderen
Ook Dr dr Johan Hoorn zet nieuwe technologieën in om ouderen te ondersteunen. Zijn zorgrobot heeft al geleid tot een tv documentaire. Waar de zorgverleners klagen over gebrek aan echt (fysiek) contact met de klant, daar loopt de klant juist weg met de robot. De klant is het namelijk beu dat hij of zij om de haverklap iemand anders aan zijn bed ziet. De robot zorgt voor herkenning en zelfs een stukje intimiteit, zo weet Johan na grondig onderzoek.

Westland als apotheek
Rob Baan, die geniet van een sabbatical als oprichter/eigenaar van Koppert Cress, heeft als minister van Voeding en Gezondheid de ambitie een boek te schrijven over gezond eten. Het voedsel is tegenwoordig zo gemanipuleerd dat het levensbedreigend is geworden. ,,Ik streef er daarom naar dat het Westland de apotheek van Nederland wordt.’’

Saskia van den Muijsenberg, minister van de Natuur als inspiratiebron, voelde zich direct op haar gemak in dit gezelschap. Ooit was zij gamechanger bij Shell, maar nu geeft zij zich met volle overgave aan de stichting Biomimicry. Volgens haar is de natuur de belangrijkste kennis en inspiratiebron voor de samenleving. Zij heeft ook aangekondigd te reageren tegen het voornemen van de VVD in hoger beroep te gaan tegen de rechtelijke uitspraak in de Urgenda-zaak waarin de overheid wordt gesommeerd meer te doen tegen de CO2 uitstoot.

Ecologie en economie als eenheid
Haar motivatie is daarbij dat het ‘echte kabinet’ met oude polariserende beelden werkt: groen is links en economische groei is rechts. Het terugdringen van CO2 uitstoot kan juist leiden tot nieuwe nuttige innovaties en dus groei. Volgens Saskia zijn ecologie en economie onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Minister van menselijke maat Marieke van Dijk werkt als designthinker aan complexe maatschappelijke vraagstukken. Co-design levert niet alleen nieuwe producten en diensten op, maar ook draagvlak. Zo is zij onder meer betrokken bij het overschot aan geiten in ons land. Een fascinerend fenomeen.

Delen is nieuwe rijkdom
Als minister van nieuwe rijkdom betoverde Lars van Ginhoven zijn mede ministers hoe hij zijn bezit deelt en zichzelf geestelijk verrijkt. Een monumentale sloep, camper en eiland deelt hij met anderen voor slechts 500 euro op jaarbasis. ,,En graag laat ik zien hoe dit concept ook in het bedrijfsleven kan werken’’, zo kondigde hij aan.

Op de oprichtingsbijeenkomst, voorafgaand aan de bekendmaking van MKB Innovatie Top 100 tijdens Sail ontbraken Jan van Betten (minister van Dichtbij), dr Pauline Voortman (minister van Vertrouwen) en Marcus Fernhout (minister van Samen doen).

Jan heeft een lange historie in de directie van Elsevier en organiseert nu duurzame initiatieven vanuit burgers met zijn netwerk Nudge. Pauline is gepromoveerd op het onderwerp “Vertrouwen werkt” en helpt vanuit deze filosofie grote ondernemingen en leiders. Marcus is onlangs benoemd tot afgezant van Cambridge Innovation Center voor West-Europa. Zijn eerste challenge is het Groot Handelsgebouw in Rotterdam te transformeren tot een bedrijvenkraamkamer voor start ups.

Klein is het nieuwe groot, zo luidde unaniem een van de conclusies van het Innovatiekabinet. ,,Grote bedrijven zijn doorgaans uit op consolidatie van wat er is. Echte vernieuwingen zijn alleen nog mogelijk van onderaf in de samenleving en door kleine organisaties die kunnen samenwerken.’’

Komende maanden zal het Innovatiekabinet worden ingezet bij oa de Dag van Innovatie op 1 oktober. Ook wordt gesmeed op een plan voor een congres over nieuwe banen. De nieuwe economie en techniek leidt tot andere behoeften, zo betoogde Wim de Ridder. En dat biedt kansen voor werkgelegenheid.
Volg ook de #Innovatiekabinet op twitter.
Namens de KvK zijn Marije Hovestad en Annewies Kuipers, gesteund door Herman Poos, de contactpersonen voor dit initiatief.

De Financiele Telegraaf verzorgde een korte video impressie van de dag:

http://www.telegraaf.nl/tv/24400805/__Nederland_kan_aan_de_top_staan__.html

Wakker liggen van nieuwe welvaart

9789462760028-700x400Vandaag weer een nieuwe blog gepost via LinkedIn:

Drie jaar geleden heb ik professor dr Wim de Ridder via de community of talents horen spreken. Ik heb die nacht wakker geleden over zijn toekomstvisie. Als hoogleraar toekomstvoorspellingen schetste hij een beeld dat de rol van overheid snel afneemt en dat gevestigde bedrijven weinig toekomst hebben omdat ze zitten opgescheept met oude technieken.
De zelf producerende consument en kleine slimme bedrijven die kunnen samenwerken, hebben de toekomst.

Bij een tweede ontmoeting rondom scenarioplanning van de Technasia in ons land heb ik gevraagd of ik eens langs mocht komen. Dat gebeurde deze zomer. En passant heb ik hem toen ook gevraagd te participeren in het Innovatiekabinet, een nieuw initiatief van de Kamer van Koophandel om innovatieve ondernemers te stimuleren en verder te helpen.

Volgens Wim de Ridder is de oogsttijd aangebroken, mits de overheid geen spelbreker wordt. Anders zitten we nog langer opgescheept met ons systeemfalen. Een voorbeeld: in toenemende mate gaan burgers zelf energie opwekken, maar dat betekent dat de overheid minder inkomsten krijgt. Komende tien jaar dalen de belastinginkomsten met 25 procent. Zo is berekend. Een dreigende duurzaamheidsbelasting hangt nu boven onze hoofd. De burger wordt daarmee gestraft ipv beloond.

De economische groei is volgens Wim de Ridder grotendeels te danken aan de groei van de digitale economie. Niet de productie, maar beleving en interacties zorgen voor deze groei. Daarmee is veel minder geld gemoeid. Oude modellen van groei kloppen daarom niet meer.

Als futuroloog maakt de bijzonder hoogleraar van de TU in Enschede zich druk over de positie van pensioenfondsen in ons land die bijna 1000 miljard beheren. De zwakke kapitaalmarkt moet aanleiding zijn tot een herijking. Als de pensioenfondsen bijvoorbeeld het beheer, onderhoud en exploitatie van de autowegen overnemen, is de overheid verlost van een zorg. Wanneer straks de zelfrijdende auto een feit is dan kan rekeningrijden alsnog worden ingevoerd. En daarmee ontvangt het pensioenfonds inkomsten waarmee onze oudedagvoorziening gegarandeerd wordt. In Australie zijn pensioenfondsen al eigenaar van de tolwegen.

De industriële revolutie leidt er ook toe dat de consument met 3 printers zelf een auto of huis kan bouwen. En dat betekent dat we straks vooral behoefte krijgen aan designers die onze dromen realiseren. Maar ook dat we in 2025 nog maar drie dagen hoeven te werken en in 2050 twee dagen. Geld wordt steeds minder belangrijk aldus Wim de Ridder. ,,De deeleconomie heeft de toekomst.’’
dsc09870
De nieuwe welvaart is dichterbij dan we ons beseffen. Maar de oude garde houdt nog veel tegen. ,,Veel bedrijven hebben de mond vol over disruptive innovation, maar ze durven de stap niet te zetten. Maar het gaat hard. In Amsterdam wordt het eerste 3d grachtenprand al gebouwd. Deze ontwikkelingen zijn niet te stoppen. Techniek overleeft echt de geschiedenis, maar de overheid moet wel eerst verder inkrimpen en deze ontwikkelingen de ruimte geven’’, zo meldt Wim de Ridder stellig.

Vannacht droom ik verder over de nieuwe welvaart die ons te wachten staat!

Rotslab, snoepwinkel voor innovatie

rotslab-utrechtDeze maand heb ik weer een bezoek gebracht aan een snoepwinkel voor innovatie, Rotslab.

Mede-initiatiefnemer Keimpe de Heer heeft hier op het oudste industriële bedrijventerrein van Utrecht een broedplaats gemaakt voor buurtbewoners, kunstenaars, ondernemers en het onderwijs. Op deze high-tech productieplek kunnen zij creatieve concepten uitwerken tot prototypes.

Ondernemerschap 21ste eeuw
Dit zogenaamde FabLab maakt onderdeel uit van een wereldwijde beweging die ondernemerschap van de 21ste eeuw stimuleert met nieuwe technieken, zoals laser cutting, 3d printen, video project mapping enz.

Keimpe, eerder betrokken bij de oprichting van het eerste Fablab in Nederland bij Waag Society in Amsterdam (instituut voor kunst, wetenschap en technologie), voert de activiteiten veelal uit voor scholen. Alle apparatuur is daarnaast ook een middag in de week beschikbaar voor burgers.

Keimpe en zijn partners, verenigd in een coöperatie, willen laten zien dat een stad maakbaarheid is op het gebied van leefbaar- en duurzaamheid door kunstenaars, ontwerpers, wetenschappers en ondernemers bijeen te brengen. Op alle niveaus worden fraaie resultaten bereikt. Een sprankelend voorbeeld voor het Rotslab van de wisselwerking tussen kunst en wetenschap is de kunstenaar Jalila Essaidi uit Eindhoven die op basis van spinnenwebstructuren een product heeft ontwikkeld die sterker is dan een staalconstructie. Deze vinding is door universiteit van Utah zelfs verwerkt in een kogelwerend vest.

Ook in Utrecht leven mensen met uiteenlopende talenten en achtergronden zich in het innovatielab zich uit. Veelal kunstenaars, maar bijvoorbeeld ook een raketgeleerde die in de buurt woont. Op micro niveau zijn al vele producten en diensten ontwikkeld.
Zo zijn er buurtbankjes gemaakt van straatafval naar aanleiding van een verzoek van mevrouw Blok van 85 jaar die graag op een spontane manier meer contact wilde hebben met haar omgeving. Daarnaast is de watertoren in de wijk door kinderen met behulp van video project mapping veranderd in een kunstobject.

3d doventolk
Een ander mooi succes zijn de challenges die worden georganiseerd voor het VMBO onderwijs. In korte tijd maken leerlingen op basis van design thinking concrete producten met professionele begeleiding. Zoals de ‘hufterproof telefoon’ voor ouderen. Als het toestel eens op de grond valt, dan is er geen angst dat het toestel direct stuk is. Ook is er een 3d doventolk instrument bedacht en ontwikkeld.

Keimpe de Heer: ,,Met design thinking krijg je een andere kijk op de wereld en problemen. We gaan op zoek naar oplossingen in plaats van problemen. Eigenlijk is dit lab een plek om dromen waar te realiseren. En daarbij kunnen gebruikers maken van alle faciliteiten in het lab of eventueel via het mobiele lab.’’

In onderstaande video geeft Keimpe wat meer toelichting en een korte rondleiding langs gerealiseerde producten.

We hebben meer Eureka-momenten nodig

Van de Fortune 500 bedrijven in 1955 bestaat 87% niet meer. In 1920 was de gemiddelde levensduur van een multinational 67 jaar, nu is die 15 jaar. Professor Richard Foster (McKinsey/Yale University) onderzocht dat de levensduur van grote bedrijven steeds korter wordt. In 2020 bestaat volgens hem 75% van de bedrijven uit de S&P 500 uit bedrijven waar nu nog niemand van gehoord heeft.
Dat betekent dus vernieuwen permanent nodig is om een marktpositie te behouden, want elk uur van de dag komen er nieuwe toetreders bij. Graag geef ik twee voorbeelden van een Eureka-moment, die heeft geleid tot nieuw ondernemerschap vanuit het MKB. Lees verder