Innovatie dilemma: zelf rijden of meerijden?

(Eerder gepubliceerd op LinkedIn)
Tien jaar geleden had 75 procent van de werkenden nog een vaste baan. De komende tien jaar verdwijnt 50 procent van de huidige functies als gevolg van digitalisering, robotisering en andere behoeften en wensen van de consument. Het goede nieuws is dat er ook veel nieuwe banen ontstaan.

Het innovatiekabinet van de KvK vroeg experts, dwarsdenkers, bijzonder ondernemers en andere burgers naar hun Apollodromen en wat dit betekent voor het onderwijs en de arbeidsmarkt.

In een serie artikelen gaan we in op de nieuwe kansen voor het bedrijfsleven, geïnspireerd door het boek Metamorfose van Prof. Dr. Wim de Ridder.

Fith-ave-NYC-Easter-morning-1900De vraag is niet meer of de zelfrijdende auto er komt, maar wanneer hij gemeengoed is. En dat kan soms snel gaan. In 1900 reed men nog met paard en wagen door New York. Nog geen vijftien jaar later was dat beeld radicaal veranderd en was er geen paard en wagen meer te zien. Zo snel kan het dus gaan.

En die zelfrijdende auto schudt niet alleen de industrie op, maar heeft ook grote gevolgen voor andere sectoren. Als het aantal ongelukken daardoor afneemt dan heeft dat ook grote impact voor de financiele sector (minder schade, minder verzekeringen). En minder verkeersovertredingen leidt ook tot lagere inkomsten voor de overheid.

Van bezit naar gebruik

Als de trend van bezit naar gebruik zich ook uitbreidt naar de auto, dan verlost ‘autodelen’ ons ook van de ergernissen over files. Nu verdringen 7,3 miljoen personenauto’s en 1,1 miljoen bedrijfswagen zich in de ochtend en avondspits. Straks kunnen de wegen met zelfrijdende auto’s veel effectiever worden gebruikt. Ook de roep om meer parkeergarages en meer wegen zal dan verstommen.

Bijna 0,5% van het BNP (ca 3,5 miljard euro per jaar) wordt nu nog verkwist door files, zo becijferde Prof Jan Rotman van Urgenda. Daarnaast is de mobiliteitssector verantwoordelijk voor ca. 17% van de totale CO2 uitstoot in Nederland en draagt daarmee aanzienlijk bij aan het klimaat- probleem. Tevens veroorzaakt de sector veel uitstoot van fijnstof, NOx en is er overlast door geluid en stank.

Disruptief

Geen of minder gebruik van fossiele grondstoffen leidt ook tot lagere accijnzen. De zelfrijdende (elektrische) auto is dus disruptief.

In zijn boek Metamorfose pleit prof Wim de Ridder voor een herijking van het huidige en straks achterhaalde beleid voor mobiliteit. We moeten nadenken over de regie van ons fysieke en digitale wegennet. Moeten er wel nieuwe wegen bijkomen als er straks geen of nauwelijks files zijn?

Dit biedt uiteraard ook kansen voor nieuwe verdienmodellen en andere banen. Denk daarbij aan toepassingen van Internet of things die verkeersstromen in de gaten houden, maar ook mogelijkheden tijdens het reizen te kunnen (door)werken.

Mobiliteit wordt straks een duurzame dienst, die op maat wordt geleverd door mobiliteitsbedrijven. Mensen kunnen mobiliteit huren of inkopen: je geeft aan wat je wilt (snelheid, comfort, service, goedkoop, weinig overstappen, met wie je wilt reizen, etc.) en de mobiliteitsmakelaar verschaft je een scala aan mogelijkheden en prijzen van deur tot deur en regelt. Dit kan per individu worden samengesteld, maar ook voor een groep mensen. En zo ontstaan er ook weer nieuwe functies en banen!

ThermIQ als alternatief voor CV installatie

therniq3Decentraal opgewekte energie wordt steeds realistischer, mede door ThermIQ uit Schiedam. Niels van Lingen heeft zich met zijn bedrijf gespecialiseerd in verwarming op basis van infrarood. Ik zocht hem deze zomer op om mij te laten informeren over deze bijzondere techniek.

De verwarmingspanelen van ThermIQ, bij voorkeur bevestigd aan het plafond, geven alleen warmte af waar en op welk moment het gewenst is in een huis, kantoor of andere locatie. Een bloemist die alleen in de buurt van de kassa verwarming nodig heeft en niet in de gehele winkel waar overwegend bloemen en planten staan, heeft met deze techniek de complete investering in anderhalf jaar al terug verdiend.

Nr 2 MKB Innovatie Top 100
De techniek van ThermIQ, onlangs uitgeroepen tot nummer 2 in de MKB Innovatie Top 100, is gebaseerd op elektriciteit, met zonne-energie als unieke bron. Met de aanschaf van een warmwaterboiler voor warm water behoort een dure cv installatie dan tot verleden tijd. De cirkel van decentraal opgewekte energie is daarmee gesloten.

,,Maar als je te weinig zonnepanelen kan plaatsen is het ook mogelijk de overige elektriciteit op basis van groene stroom te laten aanleveren. Zo kun je toch volledig duurzaam zijn’’, vult Niels van Lingen aan. ,,Andere voordeel van ThermIQ is dat je geen radiatoren en aansluitingen meer nodig hebt en efficiënter gebruik maakt van je energie. Van de 1000 watt warmte wordt maar 600 watt daadwerkelijk gebruikt. Bij ons systeem is dit verlies nihil.’’

Urgenda partner
ThermIQ dat de panelen in een eigen fabriek in Duitsland produceert, staat nu voor een grote doorbraak. Ziekenhuizen hebben inmiddels geslaagde proeven achter de rug. Hierbij wordt met name de omgeving waar een patiënt in bed ligt verwarmd op basis van een paneel en niet de complete omgeving. Urgenda, de organisatie die zich inzet voor duurzaamheid in Nederland, heeft besloten de partner te worden voor de thuismarkt voor ThermIQ. Particulieren kunnen dan voor bijna kostprijs via Urgenda de panelen en eventueel ook de aanleg regelen.

Een paneel verwarmt ca 25 m2. Een gemiddeld huis heeft 6 a 8 panelen nodig. Elk paneel is afzonderlijk vanaf elke plaats aan te sturen met een smartphone of tablet. Ook het verbruik is realtime te zien. ,,Want al deze features maken duurzaamheid niet alleen leuk, maar de gebruiker gaat ook veel bewuster om met zijn energieverbruik’’, weet Niels. De totale kosten voor een gemiddeld gezin bedragen op ongeveer 4000 euro (inclusief btw) en een modaal gezin bespaart direct 30 procent op de energierekening.

In bijgaand filmpje licht Niels van Lingen een en ander nog verder toe:

of luister naar dit recente interview in het programma ‘Zaken doen met’ van BNR